??u hè n?m 2025, m?t nhóm thanh niên Vi?t Nam tr? tu?i ?? ??n th?m di tích Nhà ? c? c?a Ch? t?ch H? Chí Minh t?i Li?u Chau, Qu?ng Tay, Trung Qu?c, cùng khám phá gen ?? trong quan h? h?u ngh? Vi?t-Trung... D??i chan núi Ng? Phong, di tích ng?i nhà g?ch xám mái ngói c?a Bác H? l?ng l? toát lên v? trang nghiêm và yên t?nh d??i ánh n?ng ban mai. Giai ?o?n 1943-1944, Ch? t?ch H? Chí Minh ?? bí m?t s?ng và làm vi?c t?i ?ay d??i bí danh“Nguy?n ái Qu?c”, ho?t ??ng v?i v? b?c là m?t th?y giáo ?? ti?p t?c l?nh ??o phong trào gi?i phóng dan t?c Vi?t Nam, ??ng th?i vi?t nên nh?ng tác ph?m quan tr?ng nh? Nh?t ky trong tù.

Ng?i nhà hai t?ng r?ng 120m2 này tr?ng bày nhi?u hi?n v?t quy giá nh? bàn gh?, ?èn d?u, b?n th?o vi?t tay c?a Ng??i. Nh?ng b?c ?nh t? li?u trên t??ng tái hi?n s?ng ??ng nh?ng n?m tháng Ng??i cùng nhan dan Trung Qu?c kháng chi?n ch?ng Nh?t.

“Ta?n m??t ch??ng kiê?n nh?ng hi?n v?t này, t?i nh? c?m nh?n ???c nhi?t huy?t cách m?ng c?a Bác H? n?m x?a.” – Nguy?n Th? Thu Trang, sinh viên 21 tu?i ??n t? Hà N?i, v?a nói v?i phóng viên v?a ch?m chú ghi chép. C? ??c bi?t chú y ??n chi?c áo v?i th? vá víu trong t? kính – minh ch?ng cho cu?c s?ng gi?n d? c?a Ng??i khi ? Trung Qu?c.“Bác d?y thanh niên‘Cách m?ng tr??c h?t ph?i cách tam’ – tinh th?n na?y m?i là nh??ng ?iê?u quy ba?u ?a?ng ho?c ta?p ???i v?i m?i th? h?.”

Chi?c bút s?t hoen g?, vài t? truy?n ??n ? vàng… l?ng l? k? v? nh??ng n?m tha?ng kh?ng th? nào quên.

“?ay chính là n?i Bác H? làm vi?c. T? mu?a thu 1943 ??n ??u n?m 1944, Ng??i ?? ho?t ??ng cách m?ng t?i Li?u Chau. Th?i gian tuy ng?n nh?ng v? cùng quan tr?ng, theo t? liê?u ghi che?p, Ng???i chu? yê?u la?m viê?c vê? 3 m??t: m??t la? kh?i ph?c m?ng l??i t? ch?c cách m?ng, hai la? thành l?p x??ng in bí m?t ? hang M?c Long, ba la? ?ào t?o cán b? nòng c?t quanh khu v?c Ng? Phong...” L?i k? c?a h??ng d?n viên khi?n du khách va? thanh niên Trung-Viê?t d??ng chan nhi?n la?i, nh? th?y l?i bóng hình g?y gu?c c?a Ng??i ?ang mi?t mài vi?t lách d??i ánh ?èn d?u.

Li?u Chau n?m 1943. Nh?ng c?n m?a thu dai d?ng. S?ng Li?u Giang chìm trong s??ng ?m, b?n tàu nh?n nh?p c?ng nhan b?c vác hàng hóa th?i chi?n. M?t ng??i ?àn ?ng trung niên m?c áo dài xám, ??u ??i nón lá, tay xách r??ng may, l?ng l? b??c xu?ng t? con thuy?n g? ?ê?n t?? T?nh Tay. ?ó chính là l?nh t? cách m?ng Vi?t Nam – H? Chí Minh, mang bí danh“Nguy?n ái Qu?c”.

“Th?a ?ng, c?n tìm nhà tr? kh?ng?”– M?t thi?u niên chan ??t b??c t?i.

“Có ch? nào yên t?nh?”– H? Chí Minh h?i b?ng th? ti?ng Hán pha gi?ng miê?n Nam.

“Ti?m t?p hóa h? Tr?n ? h?m Thanh Van, ch? ti?m t?t b?ng.” – C?u bé h? gi?ng –“ ?ng c? nói là A D?ng gi?i thi?u.”

Cu?c ??i tho?i t??ng ch?ng bình th??ng ?y th?c ch?t là ám hi?u c?a t? ch?c bí m?t. Theo chan c?u bé qua nh?ng ng? h?m quanh co, Ng??i ??n m?t ti?m t?p hóa nh?. ?ng ch? h? Tr?n – liên l?c viên c?a ??ng C?ng s?n Trung Qu?c t?i Li?u Chau – ?? bi?n gian nhà sau thành ?i?m d?ng chan ??u tiên c?a ???ng chi? H? Chí Minh.

?êm ?ó, d??i ánh ?èn d?u m? ?o, Ba?c H? bí m?t g?p g? các ??ng chí Vi?t Nam. T?m b?n ?? Vi?t Nam v? tay ???c tr?i ra, Ng??i dùng bút chì khoanh tròn Hà N?i, H?i Phòng:“Th?c dan Pháp ?ang c?u k?t v?i quan Nh?t, ta ph?i hành ??ng nhanh h?n.” G??ng m?t g?y gu?c c?a Ng??i trong ánh ?èn toát lên s? kiên ??nh.

Hang M?c Long – n?i nh? ?á t?a hình r?ng – n?m 1944, tr? thành c?n c? ho?t ??ng cách m?ng quan tr?ng. M?i ?êm, khi Li?u Chau chìm vào gi?c ng?, H? Chí Minh cùng ??ng ??i l?ng l? vào hang. H? d?ng x??ng in th? s? trong h?c ?á sau nh?t, dùng v?i d?u che ánh sáng. Chính tay Ng??i ng?i kh?c b?n in, th??ng làm vi?c ??n t?n sáng. M?t l?n s?t rét lên t?i 39°C, Ng??i v?n c? hoàn thành b?n kh?c“Th? ki?nh ca?o ??ng bào Vi?t Nam”.

“??ng chí V? Nguyên Giáp tr? tu?i t?ng khuyên:‘Th?a Bác, Bác nên ngh? ng?i.’ Ng???i lau m? h?i trán:‘In xong m? này ??. M?i t? truy?n ??n ????c in ra thi? se? thêm m?t ng??i t?nh ng?.’ Hang ?m th?p khi?n b?nh kh?p c?a Ng??i tái phát, nh?ng Ng??i v?n c??i:‘V?n h?n ? trong tù.’ Tinh th?n l?c quan cu?a Ng???i lu?n ti?p thêm s?c m?nh cho th? h? tr? Vi?t Nam.”

?oàn thanh niên Viê?t Nam d?ng chan tr??c góc ph?c d?ng bàn làm vi?c trên t?ng hai, ch?m chú chép l?i nh?ng bài th? ch? Hán c?a Ng??i. Th?i k? ? Li?u Chau, Chu? ti?ch H? Chí Minh kh?ng ng?ng h?c ti?ng Hán, co?n sáng tác th? tiê?ng Ha?n, trong ?ó có Nh?t ky trong tù.

“‘Than th? ? trong lao, Tinh th?n ? ngoài lao; Mu?n nên s? nghi?p l?n, Tinh th?n ph?i càng cao. – Chúng t?i t?ng h?c bài th? này ? Vi?t Nam, nh?ng h?m nay m?i bi?t ba?i th? ???c sáng tác t?i ?ay!” – Quang Di?u, sinh viên ??i h?c S? ph?m TP.HCM, xúc ??ng chia s?.

Khi bài th? ???c ??c b?ng ti?ng Vi?t và ti?ng Hán cùng hòa quy?n, nhi?u khán gi? kh?ng c?m ???c n??c m?t. ?ng V??ng, m?t ng??i dan Li?u Chau, xúc ??ng:

“Th?y thanh niên Vi?t Nam tran tr?ng ky ?c chung, t?i la? m?t ng??i Li?u Chau, th?c s? c?m ??ng.”