Nh?ng n?m g?n ?ay, Trung Qu?c ?? ??t ???c nh?ng thành t?u n?i b?t trong c?ng tác b?o v? di s?n v?n hóa, thu hút s? quan tam sau r?ng c?a c?ng ??ng qu?c t?. T? vi?c hoàn thi?n h? th?ng pháp lu?t ??n ??i m?i c?ng ngh? b?o t?n, Trung Qu??c ?a? ??a c?ng ta?c ba?o vê? di sa?n v?n hoa? va?o chiê?n l???c pha?t triê?n qu??c gia, qua ?ó ?óng góp nh?ng kinh nghi?m quy báu cho s? k? th?a v?n minh toàn c?u. Nh?ng th?c ti?n này ?? nh?n ???c s? quan tam cao t? gi?i h?c gi? Vi?t Nam. Vì v?y, chúng t?i tran tr?ng m?i PGS. TS Lê Th? Bích Thu?, Phó Giám ??c H?c vi?n Dan t?c, B? Dan t?c và T?n giáo Viê?t Nam vi?t bài bình lu?n nh?m phan tích nh?ng kinh nghi?m thành c?ng c?a Trung Qu?c trong b?o v? di s?n v?n hóa và nh?ng g?i m? ??i v?i Vi?t Nam, ??ng th?i th?o lu?n tri?n v?ng h?p tác gi?a hai n??c trong l?nh v?c này. Toa?n v?n nh? sau:

PGS. TS Lê Th? Bích Thu?, Phó Giám ??c H?c vi?n Dan t?c, B? Dan t?c và T?n giáo Viê?t Nam

V?i t? cách là m?t nhà nghiên c?u v?n hoá, t?i lu?n theo sát các ??ng thái trong l?nh v?c b?o t?n di s?n v?n hóa c?a các qu?c gia trong khu v?c. Nh?ng thành t?u trong l?nh v?c b?o v? di s?n v?n hóa c?a Trung Qu?c ??t ???c trong th?i gian qua kh?ng ch? c?ng c? n?n t?ng v?ng ch?c cho n?n v?n minh c?a chính mình, mà nh?ng kinh nghi?m và m? hình b?o v?, phát huy giá tr? di s?n v?n hoá c?a ??t n??c này còn là nh?ng bài h?c kinh nghi?m có giá tr? l?n cho các qu?c gia, trong ?ó có Vi?t Nam. Nhìn t? th?c t?, t?m nhìn và n?ng l?c th?c thi mà Trung Qu?c th? hi?n trên con ???ng này th?c s? ?áng ghi nh?n.

Trong báo cáo c?a ??i h?i ?a?i biê?u toa?n qu??c l?n th? XX cu?a ??ng C?ng s?n Trung Qu?c nh?n m?nh: Ph?i th?c thi chi?n l??c xúc ti?n v?i các d? án c?ng nghi?p v?n hoá tr?ng ??i. T?ng c??ng h?n n?a gi? gìn, b?o t?n v?n v?t và di s?n v?n hoá, t?ng c??ng c?ng tác b?o t?n và k? th?a v?n hoá l?ch s? trong khi xay d?ng thành ph? và n?ng th?n, xay d?ng và s? d?ng t?t c?ng viên v?n hoá qu?c gia. Kiên trì l?y v?n hoá ?? phát tri?n du l?ch, l?y du l?ch ?? phát tri?n v?n hoá, ??y m?nh ho?t ??ng ph?i h?p phát tri?n v?n hoá và du l?ch...Xay d?ng th? ch? pháp lu?t ?? t?o hành lang pháp ly thu?n l?i cho b?o v? và phát huy giá tr? di s?n v?n hoá g?n v?i phát tri?n c?ng nghi?p v?n hoá, Chính ph? Trung Qu?c ?? xay d?ng và ban hành nhi?u b? lu?t v? v?n hoá.

Tính ??n tháng 5 n?m 2025, t?ng s? di s?n th? gi?i c?a Trung Qu?c ?? ??t 59 ??a ?i?m, trong ?ó bao g?m 40 di s?n v?n hóa, 15 di s?n thiên nhiên và 4 di s?n h?n h?p v?n hóa và thiên nhiên. Trong n??c, s? l??ng di s?n v?n hóa b?t ??ng s?n ?? ??ng ky lên t?i 767.000 ??a ?i?m, trong khi di s?n v?n hóa ??ng s?n thu?c s? h?u nhà n??c ??t con s? ?n t??ng là 108 tri?u hi?n v?t. Vi?c gìn gi? h? th?ng di s?n ?? s? này kh?ng th? tách r?i s? ??u t? chi?n l??c ? c?p qu?c gia và s? b?o ??m b?ng pháp lu?t. Ngày 1 tháng 3 n?m 2025, Lu?t B?o v? Di s?n V?n hóa m?i ???c s?a ??i chính th?c có hi?u l?c, ?ánh d?u b??c ti?n m?i trong giai ?o?n b?o v? di s?n v?n hóa m?t cách h? th?ng và pháp tr? c?a Trung Qu?c. M? hình th?ng qua l?p pháp ?? t?ng c??ng thi?t k? t? c?p cao nh?t, xác ??nh r? trách nhi?m b?o v? này th? hi?n cam k?t th? ch? sau s?c ??i v?i vi?c k? th?a v?n minh.

Giá tr? c?t l?i c?a th?c ti?n Trung Qu?c n?m ? vi?c tích h?p b?o v? di s?n vào huy?t m?ch phát tri?n qu?c gia. Kinh nghi?m c?a n??c này ?? v??t ra kh?i ph?m vi ph?c h?i thu?n túy k? thu?t, xay d?ng ???c m?t m?ng l??i b?o v? ?a chi?u bao trùm các khía c?nh pháp lu?t, qu?n ly, c?ng ngh? và s? tham gia c?a c?ng ??ng. L?y ví d? ?i?n hình là hang M?c Cao ta?i ??n Hoàng, Trung Qu?c tuan th? nghiêm ng?t các tiêu chu?n qu?c t?, ??u t? ngu?n l?c l?n cho vi?c b?o v? và giám sát khoa h?c, ??m b?o tính xác th?c và toàn v?n c?a b?o v?t chung c?a nhan lo?i này, giúp nó ti?p t?c truy?n t?i th?ng ?i?p l?ch s? xuyên thiên niên k? t?i gi?i h?c gi? và c?ng chúng toàn c?u. S? t?n tr?ng các chu?n m?c qu?c t? và nang cao n?ng l?c chuyên m?n nh? v?y ?? thi?t l?p m?t tiêu chu?n m?u m?c cho h?p tác di s?n v?n hóa xuyên qu?c gia.

?i?u ??c bi?t ?áng chú y ??i v?i gi?i h?c thu?t Vi?t Nam là vi?c Trung Qu?c ??a c?ng tác b?o v? di s?n v?n hóa vào khu?n kh? h?p tác qu?c t? r?ng l?n h?n. Sáng ki?n“Vành ?ai và Con ???ng” (BRI), trong khi tái ??nh hình c?u trúc kinh t? khu v?c, c?ng t?p trung xay d?ng m?t“hành lang v?n hóa”. Hành lang này k? th?a tinh th?n c?t l?i c?a Con ???ng T? l?a c? ??i, th?ng qua vi?c k?t n?i c? s? h? t?ng, ?? t?o ra m?t n?n t?ng th? ch? m?i cho giao l?u v?n hóa và h?p tác b?o v? di s?n gi?a các qu?c gia d?c theo tuy?n. Vi?t Nam và Trung Qu?c chia s? ngu?n g?c v?n hóa lau ??i và m?i liên k?t ??a ly ch?t ch?. Trong khu?n kh? này, ??i tho?i chuyên m?n, chia s? c?ng ngh? và nghiên c?u chung gi?a hai n??c trong l?nh v?c di s?n v?n hóa có l?i th? t? nhiên và kh?ng gian r?ng m?.“Sáng ki?n V?n minh Toàn c?u” do Trung Qu?c thúc ??y, v?i các nguyên t?c bình ??ng và h?c h?i l?n nhau, ?ang cung c?p m?t ??nh h??ng t? t??ng tích c?c ?? hai n??c t?ng c??ng h?p tác v? di s?n v?n hóa.

Hi?n nay, Vi?t Nam và Trung Qu?c ?ang ??i m?t v?i nhi?u v?n ?? chung trong l?nh v?c b?o v? di s?n v?n hóa: áp l?c t?n t?i c?a các khu ph? l?ch s? trong quá trình ?? th? hóa nhanh chóng, thách th?c trong vi?c b?o t?n s?ng ??ng di s?n v?n hóa phi v?t th?, can b?ng m?i quan h? ph?c t?p gi?a phát tri?n du l?ch và b?o v? b?n th? di s?n. Nh?ng kinh nghi?m th?c ti?n mà Trung Qu?c tích l?y ???c trong vi?c ?ng phó v?i các thách th?c này – ví d? nh? khám phá ?ng d?ng c?ng ngh? s? tiên ti?n ?? l?u gi? v?nh vi?n th?ng tin hi?n v?t và tr?ng bày ?o, th?ng qua chính sách ??nh h??ng thúc ??y ?ào t?o ngh? nhan k? th?a di s?n phi v?t th?, phát tri?n các m? hình khai thác và phát huy di s?n b?n v?ng – v? con ???ng c? th? và hi?u qu? c?a chúng, ?? cung c?p ngu?n t? li?u nghiên c?u so sánh phong phú và tham kh?o ti?m n?ng các gi?i pháp cho Vi?t Nam khi xem xét chi?n l??c b?o v? c?a chính mình.

Th?c ti?n b?o v? di s?n v?n hóa c?a Trung Qu?c, y ngh?a c?a nó t? lau ?? v??t ra kh?i biên gi?i qu?c gia. T? c?ng tác ki?m kê di s?n chi ti?t, b?o ??m pháp ly nghiêm ng?t, ?ng d?ng c?ng ngh? tiên ti?n, ??n vi?c thúc ??y giao l?u v?n hóa d?a trên Sáng ki?n“Vành ?ai và Con ???ng”, Trung Qu?c ?? xay d?ng m?t h? th?ng b?o v? di s?n v?n hóa ngày càng hoàn thi?n. ??i v?i Vi?t Nam, nh?ng thành t?u và kinh nghi?m d?a trên th?c t? này kh?ng ph?i là ??i t??ng ?? sao chép ??n thu?n, mà là ngu?n t? t??ng quan tr?ng kích thích s? ?ào sau và ??i m?i trong c?ng tác b?o v? và phát huy giá tr? di s?n v?n hóa truy?n th?ng c?a chính chúng ta. Trong hành lang di s?n chung c?a nhan lo?i, Vi?t Nam và Trung Qu?c sánh vai cùng nhau, v?i thái ?? t?n tr?ng s? th?t l?ch s? và h??ng t?i t??ng lai, cùng nhau khai sáng. ?i?u này kh?ng ch? là s? b?o v? l?ch s? huy hoàng c?a m?i qu?c gia, mà còn là ngu?n ??ng l?c trí tu? b?n b? góp ph?n vào s? ?a d?ng và phát tri?n b?n v?ng c?a n?n v?n minh chau á, th?m chí là n?n v?n minh nhan lo?i.

Ngu?n: CMG