Sau khi tuyên b? hoàn thành th?ng l?i m?c tiêu xay d?ng x? h?i khá gi? toàn di?n vào n?m 2021, T?ng Bí th?, Ch? t?ch Trung Qu?c T?p C?n Bình ?? kh?i x??ng l?i ch? tr??ng th?nh v??ng chung, nh?n m?nh ?ay là“yêu c?u b?n ch?t c?a ch? ngh?a x? h?i, là ??c tr?ng quan tr?ng c?a hi?n ??i hóa ki?u Trung Qu?c”. Th?nh v??ng chung hi?u ??n gi?n là s? giàu có c? v? v?t ch?t và tinh th?n c?a toàn b? nhan dan, là m?c tiêu dài h?n mà Trung Qu?c h??ng t?i th?ng qua vi?c d?n ??t ???c các ch? tiêu ng?n h?n cho t?ng giai ?o?n c? th?.

Nghiên c?u viên, Th?c s? (ThS.) Nguy?n Thanh Giang (c?ng tác t?i Vi?n nghiên c?u Chau á – Thái Bình D??ng, Vi?n Hàn lam Khoa h?c x? h?i Vi?t Nam)

Trao ??i v?i ?ài chúng t?i, Nghiên c?u viên, Th?c s? (ThS.) Nguy?n Thanh Giang (c?ng tác t?i Vi?n nghiên c?u Chau á – Thái Bình D??ng, Vi?n Hàn lam Khoa h?c x? h?i Vi?t Nam) cho bi?t: M?t trong nh?ng n?i dung quan tr?ng c?a th?nh v??ng chung là thu h?p kho?ng cách thu nh?p gi?a các t?ng l?p, phan ph?i thu nh?p m?t cách c?ng b?ng, gi?m b?t bình ??ng trong x? h?i. ?? th?c hi?n ???c m?c tiêu này, Trung Qu?c ?? có nh?ng ?i?u ch?nh ?áng k? trong h? th?ng phan ph?i thu nh?p và h? th?ng thu? - nh?ng kinh nghi?m này có giá tr? tham kh?o v?i qu?c gia ?ang ti?n hành ??y m?nh c?i cách h? th?ng thu? nh? Vi?t Nam.

“C? ch? phan ph?i thu nh?p c?a Trung Qu?c hi?n nay ???c t? ch?c theo m?t h? th?ng ph?c h?p, v?i s? k?t h?p gi?a nhi?u ph??ng th?c phan ph?i khác nhau, h? th?ng này bao g?m ba giai ?o?n phan ph?i chính ?ó là phan ph?i l?n ??u, phan ph?i l?i (tái phan ph?i) và phan ph?i l?n ba,” h?c gi? Vi?t Nam ch? ra.

Theo ?ó, phan ph?i thu nh?p ???c th?c hi?n th?ng qua th? tr??ng ???c g?i là phan ph?i l?n ??u, t?c là phan ph?i theo l?i ích cá nhan thu ???c b?i doanh nghi?p và cá nhan trong ho?t ??ng kinh t? th? tr??ng. Phan ph?i l?i là phan ph?i do Chính ph? th?c hi?n, nh?m gi?i quy?t các v?n ?? x? h?i, v?i s? can nh?c h?p ly v? c?ng b?ng th?ng qua các ph??ng th?c nh? chính sách thu?, gi?m nghèo và các bi?n pháp an sinh x? h?i. Phan ph?i l?n ba là phan ph?i ???c thúc ??y b?i trách nhi?m x? h?i, là m?t hình th?c phan ph?i th? c?p th?ng qua vi?c cá nhan/doanh nghi?p t? nguy?n quyên góp m?t ph?n ho?c ph?n l?n thu nh?p có th? chi tr? c?a mình. Hình th?c ch? y?u c?a phan ph?i l?n ba là t? thi?n, v?i các ho?t ??ng nh? t? nguy?n quyên góp tài s?n ho?c cung c?p d?ch v?, ho?t ??ng tình nguy?n. ?? h??ng t?i m?c tiêu th?nh v??ng chung, ph??ng h??ng ?i?u ch?nh h? th?ng phan ph?i thu nh?p hi?n nay ???c Trung Qu?c nh?n m?nh ?ó là“xay d?ng c? ch? ph?i h?p gi?a phan ph?i l?n ??u, phan ph?i l?i và phan ph?i l?n ba” nh?m x? ly t?t m?i quan h? gi?a hi?u qu? và c?ng b?ng.

“Trong nh?ng n?m g?n ?ay, kho?ng cách thu nh?p c? dan c?a Trung Qu?c kh?ng gi?n r?ng nh?ng c?ng kh?ng thu h?p ?áng k?. ?i?u này cho th?y tác ??ng c?a phan ph?i l?n ??u và phan ph?i l?i ??i v?i vi?c thúc ??y th?nh v??ng chung là kh?ng r? nét. Vì th?, các nhà l?nh ??o Trung Qu?c ?? nhi?u l?n nh?n m?nh yêu c?u“ph?i phát huy vai trò c?a phan ph?i l?n ba, phát tri?n s? nghi?p t? thi?n, c?i thi?n c?c di?n phan ph?i thu nh?p,” ThS. Nguy?n Thanh Giang gi?i thích, cho r?ng phan ph?i l?n ba chính là s? b? sung cho phan ph?i l?n ??u và phan ph?i l?i. C? ch? phan ph?i ba t?ng ?i?u ti?t và h? tr? l?n nhau, v?n hành theo pháp lu?t s? có l?i cho vi?c k?t h?p gi?a th? tr??ng hi?u qu?, chính ph? thu?n ti?n, x? h?i nhan ái, thúc ??y th?nh v??ng chung.

Theo v? h?c gi?, vi?c ??nh v? phan ph?i l?n ba ? v? trí quan tr?ng h?n trong các v?n ki?n chính th?c c?a ??ng C?ng s?n Trung Qu?c d? báo r?ng trong th?i gian t?i Trung Qu?c s? n? l?c ?? có nh?ng b??c ti?n nh?t ??nh trong vi?c thu h?p chênh l?ch giàu nghèo, thúc ??y th?c hi?n m?c tiêu th?nh v??ng chung. Trong th?c ti?n tri?n khai, Chính ph? Trung Qu?c ?? thúc ??y phan ph?i l?n ba th?ng qua m?t chi?n d?ch quyên góp t? thi?n. M?t s? c?ng ty n?i ti?ng ?? th?c hi?n các kho?n quyên góp l?n cho chính ph?, l?y ví d?, trong n?m 2020, Alibaba ?? quyên góp ít nh?t 3,22 t? NDT (kho?ng 497 tri?u USD). Các c?ng ty l?n nh? Tencent, Alibaba, Meituan, Xiaomi cùng m?t s? c?ng ty khác ?? quyên góp g?n 30 t? USD vào các ho?t ??ng x? h?i, CEO c?a m?ng x? h?i Weibo c?ng ?? t?ng m?c chi cho các ho?t ??ng c?ng ích t? 1% lên 3% l?i nhu?n. Theo m?t cu?c kh?o sát c?a Trung Qu?c, có trên 80% ng??i giàu Trung Qu?c ?? tham gia quyên góp t? thi?n v?i s? ti?n lên t?i hàng ch?c t? USD sau“l?i kêu g?i th?nh v??ng chung” c?a T?ng Bí th?, Ch? t?ch T?p C?n Bình vào n?m 2021.

“C?ng c? chính sách thu? ?óng vai trò quan tr?ng trong toàn b? quá trình phan ph?i, tham gia vào c? phan ph?i l?n ??u, phan ph?i l?i và phan ph?i l?n ba. Thu?, nh? m?t ?òn b?y chính sách, có kh? n?ng ?i?u h??ng dòng ch?y c?a tài s?n và ngu?n l?c, t? ?ó t?o ra tác ??ng ?i?u ch?nh ??n phan ph?i thu nh?p và tr? thành c?ng c? hi?u qu? ?? thúc ??y th?nh v??ng chung c?a Trung Qu?c. C?i cách h? th?ng thu? hi?n nay c?a Trung Qu?c nh?m t?i ?u hóa chính sách thu?, gi?m gánh n?ng cho nhóm thu nh?p trung bình và th?p, thúc ??y t?ng tr??ng kinh t? và s? ?n ??nh x? h?i,” ThS. Nguy?n Thanh Giang ?ánh giá.

Ph??ng h??ng c?i cách c?u trúc thu? hi?n nay ? Trung Qu?c ?ang ???c th?c hi?n t? hai ph??ng di?n: T?ng t? tr?ng thu? tr?c ti?p và gi?m t? tr?ng thu? gián ti?p. Trong ?ó, thu tr?c ti?p là hình th?c ?ánh thu? tr?c ti?p vào thu nh?p c?a các cá nhan, t? ch?c và do ?ó, ??m b?o s? c?ng b?ng trong lao ??ng gi?a nh?ng ng??i ch?u thu?. Ng??c l?i, thu gián ti?p ???c ?ánh th?ng qua giá c? hàng hóa, d?ch v? nên d? ki?m soát h?n nh?ng l?i khó ??m b?o c?ng b?ng.

Bên c?nh vi?c ?i?u ch?nh t? tr?ng hai lo?i thu?, chính ph? Trung Qu?c c?ng ??a ra các bi?n pháp c? th? ?? gi?m gánh n?ng an sinh cho nhóm thu nh?p trung bình. C?i cách n?m 2018 quy ??nh m?c thu nh?p kh?i ??u ch?u thu? c?a ng??i lao ??ng t?i Trung Qu?c ?? t?ng t? 3.500 NDT lên 5.000 NDT m?i tháng nh?m ?i?u ti?t phan ph?i thu nh?p và m? r?ng quy m? c?a nhóm trung l?u. ??ng th?i, trong cùng n?m ?ó, chính ph? Trung Qu?c ?? b? sung các kho?n gi?m tr? ??c bi?t vào thu nh?p ch?u thu? ??i v?i chi phí giáo d?c tr? em c?ng nh? giáo d?c th??ng xuyên, ch?a b?nh hi?m nghèo, ch?m sóc cho ng??i cao tu?i, l?i cho vay mua nhà và ti?n thuê nhà. ??i v?i nhóm thu nh?p cao, Trung Qu?c ?? tri?n khai các chính sách ?i?u tra và ki?m ch? t? m?t th?p niên tr??c. N?m 2018, m?t di?n viên n?i ti?ng t?i Trung Qu?c ?? b? ph?t g?n 900 tri?u NDT vì t?i tr?n thu? và gian l?n, kéo theo m?t danh sách nh?ng ng??i n?i ti?ng b? ??a vào t?m ng?m c?a chính quy?n. Cu?i n?m 2020, m?t ng?i sao màn ?nh khác ti?p t?c b? ph?t g?n 300 tri?u NDT vì t?i tr?n thu? cùng v?i 551 ngh? s?, ??o di?n, nhà s?n xu?t và biên k?ch ???c nh?m t?i, trong ?ó có 17 ng?i sao khác c?ng b? ?i?u tra v?i t?i danh t??ng t?.

H?c gi? Vi?t Nam cho r?ng, ?u ??i thu? ??i v?i ho?t ??ng t? thi?n là m?t ?i?m ?áng chú y trong ?i?u ch?nh chính sách thu? giai ?o?n hi?n nay. Theo ?ó, Trung Qu?c ?? nang m?c ?u ??i thu?, t?ng các lo?i hình ?u ??i thu? v?i các doanh nghi?p và cá nhan th?c hi?n c?ng vi?c liên quan ??n phan ph?i l?n ba nh? c?ng ích, t? thi?n, qua ?ó phát huy tác d?ng khích l? ??i v?i ho?t ??ng này. Ch? ?? ?u ??i v? thu? th?ng qua hình th?c kh?u tr? thu? tr??c thu nh?p t? quyên góp t? thi?n và quyên góp mang tính c?ng ích. Gi?i h?n kh?u tr? c?a cá nhan th?c hi?n ho?t ??ng t? thi?n lên t?i 30% thu nh?p ch?u thu? c?a n?m hi?n t?i và con s? này c?a doanh nghi?p là 12% (theo nghiên c?u n?m 2024).

“Vi?c l?nh ??o Trung Qu?c xác ??nh ph??ng h??ng ?i?u ch?nh h? th?ng phan ph?i thu nh?p c?ng nh? h? th?ng thu? là ch? tr??ng tích c?c, thích h?p trong th?i ?i?m hi?n nay. B?i l?, m?c tiêu c?a th?nh v??ng chung là ??m b?o r?ng l?i ích t? t?ng tr??ng kinh t? ??n ???c v?i t?t c? m?i ng??i. Th?ng qua ?i?u ch?nh h? th?ng phan ph?i thu nh?p, ?i?u ch?nh h? th?ng thu? có th? gi?m thi?u nghèo ?ói và b?t bình ??ng, ??ng th?i thúc ??y m?t k?t qu? cùng th?ng gi?a c?ng b?ng và hi?u qu?. Cách làm c?a Trung Qu?c có giá tr? tham kh?o v?i Vi?t Nam trong b?i c?nh Vi?t Nam ?ang nghiên c?u c?i cách h? th?ng phan ph?i thu nh?p, ?i?u ch?nh các chính sách thu? phù h?p v?i tình hình m?i,” ThS. Nguy?n Thanh Giang k?t lu?n./.

Phóng viên: Thanh Xuan

Ngu?n: CMG