Ngày 28/10/2025 v?a qua, trong khu?n kh? H?i ngh? C?p cao ASEAN l?n th? 47 t?i Malaysia, Trung Qu??c va? ASEAN ?a? chi?nh th??c ky? k?t Ngh? ??nh th? nang c?p Hi?p ??nh Th??ng m?i T? do Trung Qu?c-ASEAN (CAFTA) và ???c g?i là“CAFTA 3.0”. Theo chuyên gia kinh t?, PGS. TS. L?u Ng?c Tr?nh, nguyên Vi?n tr??ng Vi?n Kinh t? và Chính tr? Th? gi?i (Vi?n Hàn lam Khoa h?c x? h?i Vi?t Nam), phiên b?n nang c?p c?a Hi?p ??nh CAFTA 3.0 ?? kh?ng ??nh r? t?m nhìn và cam k?t c?a ASEAN và Trung Qu?c v? th??ng m?i t? do và h?p tác c?i m? trong khu v?c.

Chuyên gia Vi?t Nam ?ánh giá, CAFTA 3.0 ?? gi?i quy?t ???c nh?ng h?n ch? và v??ng m?c gi?a hai bên (Trung Qu?c và ASEAN) có liên quan ??n nh?ng n?i dung trong CAFTA phiên b?n c?, ??ng th?i, nh?ng n?i dung s?a ??i bao trùm k? v?ng s? m? ra k? nguyên h?p tác m?i gi?a ASEAN và Trung Qu?c, góp ph?n xay d?ng m?i tr??ng kinh doanh thu?n l?i, an toàn và linh ho?t h?n cho doanh nghi?p trong b?i c?nh th? gi?i, khu v?c nhi?u bi?n ??ng c? v? kinh t?, khoa h?c c?ng ngh?, và ??a chính tr?.  

Chuyên gia kinh t?, PGS. TS. L?u Ng?c Tr?nh, nguyên Vi?n tr??ng Vi?n Kinh t? và Chính tr? Th? gi?i (Vi?n Hàn lam Khoa h?c x? h?i Vi?t Nam)

“CAFTA 3.0 là b??c nang c?p quan tr?ng c?a CAFTA, t?p trung vào kinh t? s?, kinh t? xanh và k?t n?i chu?i cung ?ng. Vi?c nang c?p Hi?p ??nh ???c k? v?ng t?o n?n t?ng thúc ??y h?i nh?p và liên k?t sau r?ng v? kinh t?, th??ng m?i, ??u t? ch?t l??ng cao và k?t n?i chu?i c?ng nghi?p, cung ?ng khu v?c, nh?m/và t?ng kh? n?ng ch?ng ch?u kinh t? chung c?a c? khu v?c trong b?i c?nh th? gi?i và khu v?c nhi?u bi?n ??ng,” PGS. TS. L?u Ng?c Tr?nh cho hay. 

Vi?c nang c?p này d?a trên m?i quan h? h?p tác kinh t? và th??ng m?i ch?t ch? gi?a Trung Qu?c và ASEAN ?? phát tri?n trong h?n hai th?p k?. C? th?, kim ng?ch th??ng m?i song ph??ng t?ng v?t t? 160 t? USD n?m 2006 lên g?n 1 nghìn t? USD n?m 2024, ??a ASEAN tr? thành ??i tác th??ng m?i l?n nh?t c?a Trung Qu?c. Th??ng m?i d?ch v? c?ng t?ng tr??ng nhanh chóng, t? kho?ng 19 t? USD n?m 2007 lên h?n 89 t? USD vào n?m 2023, nh? vào các d?ch v? k? thu?t s? và chuyên nghi?p. Các m?i liên k?t ??u t? c?ng ???c c?ng c?. ??u t? tr?c ti?p n??c ngoài (FDI) c?a Trung Qu?c vào ASEAN ??t 17,6 t? USD vào n?m 2023 (chi?m 7,5% t?ng FDI vào ASEAN), c?ng c? v? th? nhà ??u t? hàng ??u c?a Trung Qu?c. V?i Vi?t Nam, Trung Qu?c là ??i tác th??ng m?i hàng ??u v?i t?ng kim ng?ch hai chi?u ??t h?n 205 t? USD n?m 2024.

“Nh?ng con s? ?n t??ng này ph?n ánh ti?m n?ng và nhu c?u th?c t? trong vi?c nang c?p khu?n kh? pháp ly nh?m t?o ?i?u ki?n thu?n l?i h?n cho doanh nghi?p hai bên. CAFTA 3.0 vì th? kh?ng ch? mang y ngh?a chi?n l??c v? kinh t? mà còn th? hi?n quy?t tam chính tr? c?a ASEAN và Trung Qu?c trong vi?c duy trì liên k?t khu v?c, thích ?ng v?i xu th? toàn c?u hóa m?i, và cùng h??ng t?i t?ng tr??ng xanh, t?ng tr??ng s? và t?ng tr??ng bao trùm,” v? h?c gi? cho hay.

Trong b?i c?nh kinh t? - th??ng m?i khu v?c và toàn c?u ph?c t?p hi?n nay, vi?c m? r?ng h?p tác và dành s? t?p trung cho các l?nh v?c m?i nh? kinh t? s?, kinh t? xanh, k?t n?i chu?i cung ?ng, doanh nghi?p SMEs,… kh?ng ch? giúp t?ng c??ng xu?t kh?u và ??u t? mà còn nang cao n?ng l?c c?nh tranh c?a c? hai bên trên th? tr??ng toàn c?u. Các doanh nghi?p ASEAN s? có c? h?i ti?p c?n c?ng ngh? tiên ti?n, h? t?ng s? và các chu?i cung ?ng hi?u qu?, trong khi Trung Qu?c c?ng c? vai trò là trung tam ??i m?i sáng t?o và ??u t? chi?n l??c trong khu v?c. ??ng th?i, trong ?i?u ki?n d?ch chuy?n chu?i cung ?ng hi?n nay, vi?c duy trì m?i quan h? ch?t ch? và m? r?ng v?i ASEAN c?ng giúp Trung Qu?c ??m b?o ngu?n cung ?n ??nh, ??ng th?i m? r?ng th? tr??ng tiêu th? cho các s?n ph?m c?ng ngh? cao và d?ch v? s?. 

Theo PGS. TS. L?u Ng?c Tr?nh, CAFTA 3.0 th? hi?n t?m nhìn xa và cam k?t m?nh m? c?a các qu?c gia thành viên (c? Trung Qu?c l?n ASEAN) nh?m duy trì ??a v? trung tam c?a Trung Qu?c v? kinh t?, th??ng m?i và chu?i cung ?ng t?i khu v?c; duy trì s? phát tri?n ?n ??nh b?n v?ng c?a các qu?c gia ASEAN nh? d?a vào th? tr??ng ??u vào và ??u ra kh?ng l? (Trung Qu?c) cho các ngành c?ng nghi?p và n?ng nghi?p c?a mình; ??ng th?i t?ng c??ng và m? r?ng h?p tác nh?m duy trì n?ng l?c ch?ng ch?u chung c?a c? khu v?c và t?ng qu?c gia thành viên tr??c ch? ngh?a th??ng m?i có tính ??n ph??ng và b?o h? ?ang có xu h??ng tr? l?i.

V? phía Vi?t Nam, CAFTA 3.0 ???c k? v?ng giúp c?ng c? h?p tác kinh t? v?i Trung Qu?c - m?t trong nh?ng ??i tác truy?n th?ng, quan tr?ng nh?t trong khu v?c, ??ng th?i c?ng là th? tr??ng l?n nh?t th? gi?i và hàng xóm g?n g?i. Vi?c này c?ng t?o thu?n l?i h?n n?a cho th??ng m?i, ??u t? gi?a hai n??c, thúc ??y phát tri?n b?n v?ng.

“Khi CAFTA 3.0 ???c ky k?t, quan h? th??ng m?i Vi?t Nam - Trung Qu?c s? chuy?n t? th??ng m?i hàng hóa ??n thu?n sang h?p tác sau r?ng trong ??u t?, c?ng ngh?, chu?i cung ?ng và phát tri?n b?n v?ng, hy v?ng có th? ??a kinh t? Vi?t Nam lên m?t t?m cao m?i,” PGS. TS. L?u Ng?c Tr?nh l?c quan, cho r?ng vi?c nang c?p hi?p ??nh là chi?n l??c sáng su?t giúp Vi?t Nam duy trì ?à t?ng tr??ng, ?a d?ng hóa th? tr??ng và t?ng c??ng n?ng l?c c?nh tranh trong giai ?o?n m?i.

Phóng viên: Thanh Xuan

Ngu?n: CMG